Czarna porzeczka to rodzaj krzewu jagodowego, roślina zielona z rodziny agrestowatych. Owoce mają cierpki, słodko – kwaśny smak, charakterystyczny, bardzo mocny zapach. Krzewy owocowe pochodzą z południowej części Ameryki Północnej, północnej Europy i północnej Azji. Polska jest jednym z większych producentów czarnej porzeczki, głównie uprawiana jest w województwie lubelskim. W hodowli sadowniczej zajmuje drugie miejsce na świecie, za Rosją. W stanie dzikim znanych jest 150 gatunków porzeczki, z czego 6 gatunków występuje w Polsce.
Jej właściwości lecznicze znane były w północnej części Europy w XIV-XV wieku. Po raz pierwszy opisali ją XVII-wieczni zielarze z klasztoru w Dijon, owoce nazywano eliksirem młodości.
Owoce to witaminowa bomba. W 100 g. owoców znajduje się ok. 48 kcal, 02 g tłuszczu, 1,6 g białka, ok. 15 g węglowodanów. Popularne owoce lata to źródło naturalnego cukru, bogactwo witaminy C, której jest czterokrotnie więcej niż w pomarańczy. Czarna porzeczka to bogactwo witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6, B7, B9), cenne źródło błonnika i beta-karotenu (prowitamina witaminy A). Owoce porzeczki, to także źródło składników mineralnych takich jak sód, żelazo, potas, wapń i związków siarki i magnezu. Zawierają rzadkie mikroelementy takie jak jod i bor.

Właściwości zdrowotne:

1. Flawonoidy zawarte w czarnej porzeczce odgrywają ważną rolę w leczeniu i profilaktyce chorób układu krążenia.
2. Czarna porzeczka jest źródłem przeciwutleniaczy, zapewnia korzyści przeciwzapalne.
3. Olej z nasion czarnej porzeczki łagodzi objawy alergii w tym skórnych (pokrzywka, egzema, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca).
4. Olej z pestek czarnej porzeczki to wartościowy kwas tłuszczowy, w tym Omega 3 ALA, Omega 9 i cenny kwas GLA (gamma-linolenowy). Olej czarnej porzeczki chroni przed rozwojem stresu oksydacyjnego, opóźnia proces starzenia organizmu.
5. Antocyjany z porzeczki czarnej mają pozytywny wpływ na wzrok, sprzyjają zwiększeniu przepływu krwi w oku i mogą spowolnić postęp jaskry.
6. Skutecznie obniżają poziom cholesterolu całkowitego i LDL.
7. Owoce czarnej porzeczki polecane są dla cukrzyków, obniżają poziom glukozy we krwi. Indeks glikemiczny wynosi zaledwie 15.
8. Owoce i liście działają przeciwzapalnie na drogi oddechowe (nos, gardło, krtań)
9. Wyciąg z liści czarnej porzeczki, sok z czarnej porzeczki zapobiega zakażeniom układu moczowego.
10. Napar z liści czarnej porzeczki oczyszcza nerki, reguluje pracę układu pokarmowego.
11. Sok z czarnej porzeczki jest skuteczny przy zatruciach pokarmowych przy zakażeniu układu pokarmowego bakterią E-coli.
12. Czarne owoce porzeczki to duża dawka witaminy C, która redukuje stany zapalne stawów: artretyzm (podagra) i reumatyzm.
13. Odwar z liści działa przeciwbakteryjnie i ściągająco. Ma właściwości przeciwgnilne i przeciwszkorbutowe. Stosowany jest do płukania jamy ustnej, okładów i przemywania skóry.

Czarna porzeczka to niezwykle zdrowe i smaczne owoce, które można wykorzystać na wiele sposobów.
Można je jeść na surowo, można suszyć i mrozić. Czarna porzeczka to smaczny składnik wypieków, wyrobów cukierniczych, dodatek do deserów, musli, nadzienie do słodyczy. Czarna porzeczka to także składnik na sorbet, lody, galaretki. Częsty owoc na kompot, dżem, syrop, powidła, sok, likiery, wina, nalewki. Liście czarnej porzeczki dodawane bywają do solonej i kwaszonej kapusty, do ogórków.

Co warto wiedzieć.

1. Owoce czarnej porzeczki mogą uczulać.
2. Owoce porzeczki czarnej mogą wywoływać alergię u dzieci. Należy ostrożnie wprowadzać ją do jadłospisu dzieci.
3. Jedzenie czarnej porzeczki powinno być skonsultowane z lekarzem w przypadku zapalenia wątroby, choroby wrzodowej żołądka, nadkwasoty, zakrzepicy.
4. Soku naturalnie tłoczonego i niefiltrowanego nie należy łączyć z aspiryną, gdyż może nasilać działanie leku.
5. Garstka świeżych owoców lub szklanka naturalnego soku przyjmowana codziennie zaspakaja całodzienne zapotrzebowanie osoby dorosłej na witaminę C.
6. Sok powinien być przechowywany w miejscach zaciemnionych, w temperaturze od 2 do 25 C.
Po otwarciu opakowania należy przechowywać go w lodówce, spożyć w ciągu 2 dni.